Konstanty Chłapowski herbu Dryja (1883-1939)

Szczegóły
Artur Paczesny

Powstaniec wielkopolski, oficer WP, działacz narodowy i społeczny.

Konstanty Hubert Józef Kazimierz Chłapowski urodził się 27 sierpnia 1883 r. w Gączu koło Żnina, w rodzinie ziemiańskiej Michała i Izabeli z Kalksteinów. Dziadek Konstantego, Michał Chłapowski był kuzynem słynnego generała Dezyderego Adama Chłapowskiego z Turwi (1790-1879),

bohatera wojen napoleońskich i pioniera nowoczesnego rolnictwa w Wielkopolsce. Ukończył Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu oraz odbył studia ekonomiczne i rolnicze w Krakowie, Wrocławiu i Monachium. Odbył służbę wojskową w armii cesarskiej we Wrocławiu, zostając oficerem kirasjerów.

Od 1909 r. gospodarował w majątku Mościejewo w powiecie międzychodzkim, kupionym od Stanisława Wadyńskiego.

  • chlapowski_konstanty_1
  • chlapowski_konstanty_2
  • chlapowski_konstanty_3
 

W POWSTANIU WIELKOPOLSKIM

 Konstatnty Chłapowski już przed I wojną światową był przewodniczącym polskiego komitetu wyborczego na okręg miedzychodzko-skwierzyński.

Podczas Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 został mianowany przez Powiatową Radę Ludową komendantem wojskowym miasta Pniewy, następnie po otrzymaniu broni i amunicji z Poznania organizował i dowodził tamtejszym batalionem powstańczym.

Od stycznia do lutego 1919 r. był dowódcą międzychodzkiego odcinka I Batalionu Frontu Zachodniego (Wronki-Zębowo). W późniejszym okresie pełnił funkcję szefa Sekcji Straży Ludowej, Policji i Żandarmerii w Komisariacie Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu.

 

OFICER WOJSKA POLSKIEGO 

 Po powstaniu służył w Wojsku Polskim w Poznaniu, w latach 1920-1922, będąc w stopniu majora, został dowódcą obozu warownego i komendantem wojskowym Poznania. Do rezerwy przeszedł w stopniu podpułkownika po ukończeniu 40. życia, wcielony do korpusu oficerów kawalerii, z przydziałem do 17 pułku ułanów wielkopolskich.

 

DZIAŁACZ SPOŁECZNY I NARODOWY

 W latach 20. i 30. pełnił wiele funkcji społecznych, był m. in. prezesem w Związku Oficerów Rezerwy w woj. poznańskim, przewodniczył także w Wielkopolskim Związku Myśliwych, Towarzystwie Ochrony Zwierząt (organizował m.in. Ogólnopolski Zjazd Delegatów Łowieckich w Poznaniu w 1929 r.) i Powiatowym Związku Kółek Rolniczych w Międzychodzie, był też członkiem zarządu Wielkopolskiego Związku Ziemian i Komitetu Poznańskiego Ziemstwa Kredytowego. Należał do Zakonu Maltańskiego, czyli Suwerennego Rycerskiego i Szpitalnego Zakonu Św. Jana Jerozolimskiego, był jednym z organizatorów struktur tej organizacji w niepodległej Polsce i członkiem władz krajowych.

 

RODZINA

 Żonaty od 1933 r. z Marią z Biegańskich, z którą miał córkę Izabelę (ur. 1935 r.) i syna Konstantego, późniejszego znanego polskiego naukowca-ichtiologa (ur. 1940 r.).

 

WIĘZIEŃ FORTU VII, ROZSTRZELANY

 Podczas II wojny światowej jak większość czołowych przedstawicieli społeczeństwa powiatu międzychodzkiego został poddany represjom. Aresztowany przez Niemców w Kwilczu 24 listopada 1939 r. i uwięziony w Forcie VII w Poznaniu. Po aresztowaniu męża Marię Chłapowską Niemcy wyrzucili z dworu w Mościejewie i wywieźli do Generalnego Gubernatorstwa. Konstanty Chłapowski został natomiast rozstrzelany 29 listopada 1939 r. w egzekucji w lesie pod Dąbrówką koło Poznania.

Pochowany w miejscu nieznanym.

 

 

Ilustracje:

Konstanty Chłapowski, fotografia z pocz. XX w.

Widok ogólny dworu w Mościejewie z 1912 r., fot. z albumu L. Durczykiewicza „Dwory polskie w Wielkim Księstwie Poznańskim”.

„Dryja” – rodowy herb Chłapowskich, przedstawiający trzy szlachetne kamienie na ukośnym pasie. Dewiza „Bonum Adipisci” oznacza: „Dążyć do dobra”.

 

Bibliografia:

Wielkopolski Słownik Biograficzny, Warszawa - Poznań 1981,

  1. Liberkowski, Międzychodzka Księga Śmierci, Międzychód 1997.