Józef Biniaś (1888-1940)

Szczegóły

Artur Paczesny

Powstaniec wielkopolski, oficer Wojska Polskiego i Policji, więzień Ostaszkowa, zamordowany przez sowietów.

Urodził się 23 stycznia 1888 r. w Rozbitku w powiecie międzychodzkim, w rodzinie rolnika Wojciecha Biniasia i jego żony Teofili z Muchajerów.

W latach 1894-1902 uczęszczał do pięcioklasowej szkoły powszechnej (ludowej) w Kurnatowicach, po jej ukończeniu pracował w gospodarstwie rolnym.

W PRUSKIEJ ARMII

 W latach 1910-1912 odbył służbę wojskową w armii pruskiej w artylerii. W grudniu 1912 r. został awansowany na kaprala i skierowany do szkoły średniej w Brandenburgu, której nie ukończył z powodu wybuchu I wojny światowej.

 Walczył na froncie zachodnim w 3 pułku artylerii polowej. W styczniu 1915 mianowano go plutonowym i powierzono mu prowadzenie biura sztabu 3 baterii 3 pułku artylerii polowej. W maju 1916 r. awansowano go na sierżanta sztabowego, a w sierpniu 1917 r. otrzymał nominację na zastępcę oficera. We wrześniu 1918 r. został ranny i leczył się w szpitalu wojskowym w Hochspeier.

OCHOTNIK - POWSTANIEC WIELKOPOLSKI

 Po wyzdrowieniu zbiegł do Wielkopolski i 7 stycznia 1919 r. wstąpił do ochotniczych formacji powstańczych Grupy Zachodniej. Początkowo był dowódcą kompanii powstańczych w Sierakowie i w Chojnie, od lutego 1919 r. mianowany dowódcą 4 kompanii 7 pułku strzelców wielkopolskich (późniejszego 61 pułku piechoty wielkopolskiej).

NA WOJNIE  POLSKO - BOLSZEWCKIEJ

 Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, m.in. uczestniczył w zdobyciu Kijowa i walczył pod Mińskiem. W lipcu 1920 r. mianowany podporucznikiem za waleczność w odparciu ataku bolszewickiego nad Berezyną. 4 lutego 1921 r. odznaczony Krzyżem Walecznych za bohaterstwo podczas walk odwrotowych koło Wierowa nad Bugiem.

Po zakończeniu działań wojennych był likwidatorem kompanii szeregowych w Zakładach Mundurowych VII w Poznaniu. W latach 1921-1922 odkomenderowany na kurs dokształcający dla oficerów bez cenzusu. Po zdaniu egzaminu przeszedł do rezerwy w stopniu porucznika z przydziałem do 58 pułku piechoty wielkopolskiej, a od 3 marca 1925 r. do 32 pułku piechoty.

W POLICJI PAŃSTWOWEJ

 Od 1922 r. służył w Policji Państwowej, początkowo jako zastępca komendanta powiatowego w Działdowie. 29 września 1924 r. został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi „za skuteczną walkę z bandytami w czasie napadu na Stołpce” (zwalczanie dywersji komunistycznej). W latach 1924-1925 był kierownikiem II komisariatu policji w Toruniu, a w latach 1925-1932 komendantem powiatowym w Wąbrzeźnie. W latach 1932-1938 na stanowisku komendanta powiatowego w Kamionce Strumiłowej w województwie tarnopolskim. 9 listopada 1932 r. odznaczony Krzyżem Niepodległości. W latach 1938-1939 był kierownikiem komisariatu IV policji przy ul. Toruńskiej w Bydgoszczy.

RODZINA

 Żonaty od 1923 r. z Otylią Gruźlewską, mial czworo dzieci z tego małżeństwa:  Irenę (ur. 1924 r.), Janinę (ur. 1925 r.), Henrykę (ur. 1926 r.) i młodo zmarłego syna Medarda.

WRZESIEŃ 1939    

 1 września 1939 r. został zmobilizowany, we wrześniu 1939 r. pod Równem dostał się do niewoli sowieckiej.

OSTASZKÓW...

 Aresztowany przez NKWD i osadzony w obozie w Ostaszkowie, skąd w listopadzie 1939 r. trzykrotnie wysyłał korespondencję do najbliższej rodziny. Zamordowany 5 kwietnia 1940 r. prawdopodobnie w siedzibie NKWD w Kalininie (Twer) i pochowany w Miednoje. Upamiętniony tablicą z nazwiskiem na grobie żony na cmentarzu parafialnym w Sierakowie.

Ilustracja:

Józef Biniaś w mundurze plutonowego Wojska Polskiego, lata 20.

Józef Biniaś w mundurze oficera Policji Państwowej, lata 30 (zbiory Ogólnopolskiego Stowarzyszenia „Rodzina Policyjna 1939”, Biblioteka Śląska w Katowicach),

Józef Biniaś z rodziną, pamiątka z komunii św. córek, lata 30 (zbiory Muzeum Katyńskiego)

Bibliografia:

Centralne Archiwum Wojskowe w Warszawie: Teczka personalna, wnioski o odznaczenia, życiorys,

Miednoje. Księga cmentarna polskiego cmentarza wojennego, Tom 1. A-Ł, Warszawa 2006,

1. Jabłoński, Materiały do historii Powstania Wielkopolskiego 1918/1919, zeszyt I, Poznań 1938,
2. Biskupski, Dzieje 61 Pułku Piechoty Wielkopolskiej, Bydgoszcz 1925.